De zorgvuldig opgebouwde constructie van je eigen zelfbeeld. En hoe dat dwars kan zitten.

Je wilt heel graag succes hebben in wat je doet, maar het lukt niet echt. Of het nu je werk bij een organisatie is, je inspanningen je gezin tot een plaatje te krijgen, de perfecte partner voor je geliefde te zijn, of gewoon in het algemeen, het leven te leven zoals je dat voor ogen had. En daar gaat het mis, want meestal is wat je voor ogen had niet datgene wat er gaat gebeuren. Ga maar na, is het verleden helemaal verlopen zoals je het aanvankelijk van plan was? Nee, dus, helemaal niets is gegaan zoals je het gepland was. Goed, op een kleine uitzondering na dan.

Waarom hebben we de toekomst?

Toch leven we in de illusie dat je toch in ieder geval kunt worden zoals je denkt te gaan worden. Of erger nog: dat het er er al inzit, maar dat het er nog even uit moet komen. En waarvoor hebben we de toekomst anders? Toch niet om ons als een groot, gapend gat aan te staren zodat we geen stap meer durven te verzetten? Nee, de toekomst is die van ons en wat waargemaakt moet worden, gaat er komen. Je bouwt wel een soort veiligheidsclausule in de zin van een zekere nonchalance in, maar je zelfbeeld weet wel beter: daar meen je geen snars van.

Sprankje innerlijke rust…

En zo kan het leven toch nog tot een heel ingewikkeld iets verworden. Want die topondernemer, supervrouw of beroemde zanger/acteur/schrijfster ben je niet geworden. Ook niet die alom bewonderde meester of juf, of de bewierookte wetenschapper. En gewoon gelukkig ben je al helemaal niet, want er moet altijd nog zoveel. Zijn het dan niet die grote idealen, dan is het toch wel dat de dingen van de dag een beetje gecontroleerd verlopen en je een sprankje innerlijke rust ervaart. Helaas is die er pas als je slaapt, en dan merk je er niets van.

Je was zo blij om wat niet mocht

Het zelfbeeld is een hardnekkig iets dat is opgebouwd uit ontelbare boodschappen, beelden, herinneringen, dwingende gedachten en ga zo nog maar even door. Het bouwsel begint al te groeien als je nog maar heel klein bent en leert wat wel en niet mag, terwijl je je juist zo blij voelde bij alles wat niet mocht. Later leer je dingen die je helemaal niet wilt weten en zie je andere mensen dingen doen die je helemaal niet wilt gaan doen, maar al snel kom je erachter dat je net zo goed de pineut bent. Om nog maar te zwijgen over wat je genetisch hebt meegekregen en wat de ‘cultuur’ allemaal van je eist.

Anders dan je dacht

Dat bouwwerk zo nu en dan eens onder de loep nemen kan geen kwaad. Vooral ook omdat je dan al snel ontdekt dat het eigenlijk uit hele andere dingen bestaat dan je aanvankelijk dacht. Dat maakt het leven nu juist weer wel interessant, het inzicht dat alles altijd in verandering is. Niet alleen je zelfbeeld, maar ook je visie op je eigen verleden en je verwachtingen van de toekomst. Zolang je leeft wordt de spanning niet opgelost, maar op tijd een flinke portie introspectie en zelfreflectie doet wonderen.

En daar hoef je wat ons betreft de deur niet voor uit!