Het destructieve identiteitsdenken

Het leven is ingewikkeld omdat het grotendeels over jezelf gaat. En om dat te ondervangen denken veel mensen dat ze dat ‘zelf’ dan maar eigenhandig gaan maken zodat ze alles wat er gebeurt in de hand hebben. Identiteitsdenken heet dat. Het is een vorm van controle willen uitoefenen over datgene waar je juist geen controle over hebt. Het leven.

Maakbaarheid

Het dateert een beetje uit de tijd dat men nog dacht dat de wereld maakbaar was. Dat is echt heel lang geleden, hoor. Maar omdat het zo’n prettige gedachte is, leeft ie vrolijk voort. Vooral omdat je dan dus iemand zou kunnen worden die je graag wilt zijn. Of in ieder geval kunt doen alsof je diegene bent. Wat overigens jaren, zelfs tientallen jaren is vol te houden.

Hele voor de hand liggende en herkenbare gevallen kennen we allemaal. Die stoere die juist heel gevoelig is. Die dappere die doodsangsten uitstaat. Die wetenschappelijke die in wezen hunkert naar regelrechte betovering. De supersociale die innerlijk huilt van eenzaamheid. De spirituele die niets anders wil dan harde bewijzen vinden voor datgene dat niet bewezen kan worden. De betrouwbare, die dat vooral over zichzelf zegt, die constant de hele boel, inclusief zichzelf dus, belazert.

Je ziet, ik heb het niet eens over dat gendergedoe, kleurgedoe, laat staan het geloofsgedoe. Want dat komt er allemaal uit voort, althans in de vorm waarin dat nu tot al die kinderachtige ruzies leidt.

Innerlijke kakofonieën

Mensen zijn ermee bezig, met wie ze zijn en hoe ze moeten leven. Dat getob en gepieker gaat de hele dag door. Keuzes, beslissingen, afwegingen, uitspraken, en honderdmiljoenduizend meningen over alles, werkelijk alles. Je kunt het bijna zien, al die innerlijke kakofonieën, discussies en over elkaar heen buitelende en tuimelende gedachten. Totaal gestoord zou je denken als je het gekrioel echt kon waarnemen. En als het te lang duurt dan zegt iets ergens in jezelf dat het tijd is voor verandering, helaas gaat dat meestal niet zo zachtzinnig.

Daarom zeggen al die mindfulness-mensjes: je hebt wel je gedachten, maar je bent ze niet.

Misschien ben je wel niemand

Maar juist dan begint het gedoe en gedonder. Want wie ben je dan wel? Het lijkt erop dat we niemand zijn als het stil is in het hoofd. Daarom is dat ook zo moeilijk te bereiken, die hersens kunnen het ook niet want alle signalen, schichtjes en flitsen gaan dag en nacht door. Misschien kan het ook helemaal niet. En dat is maar goed ook want bedenken dat je niemand bent betekent dat je er niet bent. Hoe destructief! Dat je misschien dood bent? Heel eng allemaal, dus hou maar op.

Ruimte

Terug naar de drukte en de vraag wie je moet zijn en waarom. Hier kunnen we wel wat mee. Want de vraag naar het waarom houdt in dat je moet gaan bepalen wat goed en slecht is, wat juist is om te doen en wat niet. Iets van een richting uitzetten naar iets wat je de moeite waard vindt. Dat gaat net even wat verder dan dat irritante ‘zelf’ dat maar stress oplevert. Je richten op iets in de toekomst, iets in de wereld, iemand anders. Ja, dat geeft ruimte en wie weet geeft het ook nog zin.

Het is een begin.

Laat een bericht achter

Contact

Nieuwsgierig naar Mindful Analysis? Stuur een mailtje voor meer informatie. Dan kijken we samen wat jij nodig hebt.