Weet wat je schrijft

Om op allerlei niveaus op de hoogte te blijven van waar een mens zich mee bezighoudt, begon ik zojuist in een vrij nieuw boek over spiritualiteit. Na de inleiding was mijn geest al dermate vervlakt door de saaiheid en eentonigheid van de tekst, maar ik hoopte op een levendig vervolg. Het boek gaat over de mens, over hoe je gelukkig en tevreden kunt worden en allerlei bronnen in jezelf kunt aanboren om tot belangrijke kennis te komen. Kan superinteressant zijn want ja, alleen al briljant geschreven teksten kunnen je tot grote hoogten brengen, dus ik begon aan hoofdstuk 1.

Er staat niet wat er moet staan

Dat was nog saaier dan de inleiding. Eentonige zinnen, waarheden als koeien zonder enige toelichting, een soort dwingende toon waar je helemaal niks mee kunt. In ieder geval raakte ik niet van in vervoering of door geïnspireerd, of hoe je het allemaal ook mag noemen. En dat is jammer want het boek schiet zijn doel volledig voorbij op deze manier. Er staat niet wat er moet staan. Er gebeurt niet wat de auteur vast en zeker wel voor ogen had tijdens het schrijven.

AI-sausje erover?

Nu is AI de wereld van het geschreven woord ingekropen, dus je zou kunnen denken dat dit boek even door die molen is gehaald. Maar daarvoor is het te oud. Hoe dan ook, het is zonde als mensen hun best doen iets te schrijven, een boodschap over te brengen en anderen in beweging te krijgen, en het resultaat is dat die tekst gewoon opzij wordt gelegd. Veelal als gevolg van een vorm van redactie die teksten volledig platslaat.

Ook schrijven over jezelf moet het doel niet voorbij schieten

Als je over jezelf schrijft, zoals in een MA-traject, doe je dat ook met een doel. Je wilt je beter voelen of je wilt antwoorden op vragen vinden. Of je wilt emoties verwerken of jezelf eens flink analyseren. Daar komt natuurlijk geen redacteur of AI bij kijken. En daarom zijn alle teksten in MA-trajecten zo uniek en authentiek. Er zitten juweeltjes tussen die zo in een boek kunnen, maar er zitten ook rauw geschreven teksten tussen die precies de weergave zijn van de schrijver op dat moment. En het is in ieder geval duidelijk dat die niet voor publicatie bedoeld zijn. Maar als een ander ze toch zou lezen, dan zou diegene die teksten niet snel vergeten.

Denkend over schrijven…

Dit alles gaat over heel verschillende soorten schrijven en teksten, en er zijn nog ontelbaar veel andere vormen. Maar in alle gevallen staat of valt het succes ervan (en daarmee bedoel ik of er staat wat er moet staan) met de originaliteit van de tekst. AI kan niet origineel zijn, want alles wat AI produceert, bestond al. De technische reproduceerbaarheid van het kunstwerk van Walter Benjamin was nog maar het begin van het denken over deze zaken. Het boek dat me iets had moeten vertellen over spiritualiteit bereikte het tegendeel van hoe het bedoeld is: ik lees het niet.