De ‘net-echt’ situatie in coaching en therapie via Zoom, Teams en Class. Schrijven is effectiever.
Intussen heeft het iedereen er wel op een of andere manier mee gecommuniceerd, met een van de vele online tools om met elkaar in contact te zijn. Online vergaderen, online lesgeven, online overleg. Zoom, Teams, Classroom. Ook in coaching en therapie wordt dankbaar van het internet gebruik gemaakt om processen niet geheel stil te hoeven leggen, en gelukkig hoeft dat ook niet. Hoeraatje voor internet.
Elkaar in de ogen kijken
Toch kan het geen kwaad om nu, na zoveel maanden, eens bij veelgehoorde geluiden stil te staan, vooral waar het gaat om hulpverlening. Over het onderwijs hoeven we het niet eens te hebben, iedereen weet intussen hoe blij vooral de kinderen waren om elkaar weer in de ogen te kunnen kijken. En dat is juist een van de dingen om in mijn werkgebied even bij stil te staan.
Nep-aanwezigheid
Want denken dat je elkaar in de ogen kunt kijken is veel onrustiger dan je dat in het geheel niet kunt. En het idee dat je in elkaars aanwezigheid bent terwijl dat eigenlijk niet het geval is, kost veel energie. Ook heb je dat niet direct in de gaten. In het geval van de communicatie via de webcam (laten we maar even teruggaan naar die term) is dat allemaal het geval.
Vervormde interpunctie
Het enige dat je werkelijk van elkaar kunt waarnemen is wat er woordelijk wordt gezegd. De taal dus. Maar ook die is vervormd: het stemgeluid is niet wat het ‘in de vrije natuur’ is. En ook de interpunctie, zoals dat zo mooi heet in spreektaal van een therapeut, is niet goed waar te nemen omdat zelfs in de beste technische omgeving de leestekens net even anders vorm krijgen dan in het echt. Er is net even die nanoseconde meer of minder.
Het is geen televisie
Het is geen televisie, daar speelt dat allemaal niet. Maar het doet er wel aan denken. En omdat we die televisie al zo lang gewend zijn, kun je je eigenlijk best goed in de rol van ‘net-echt-situatie’ manoeuvreren. Heel erg is het allemaal niet, want de informatie komt wel over. Althans dat hoop je, maar er is iets wat veroorzaakt wordt door al deze onzichtbare en bijna onmerkbare ruis:
Energielekken
Het kost gewoon veel energie. Na een halfuurtje webcamcontact ben je vermoeid, je moet jezelf weer bij elkaar rapen, je realiseren waar je ook alweer was, je ogen een paar keer sluiten en weer openen, je lichaam uitrekken en het liefst opstaan en even echt iets heel anders gaan doen. Dat heeft gevolgen voor wat je zojuist inhoudelijk hebt gedaan. Dat kan dus tot gevolg hebben dat de informatie helemaal niet goed is overgekomen, dat er misverstanden ontstaan, dat er gaten in de geheugens vallen. Energielekken, noemen we dat ook.
Bij psychische nood moet je de ander precies kunnen horen
Niets menselijks is ons vreemd, en het zal allemaal wel goed komen. Maar als het gaat om het helpen van mensen in psychische nood, of bijstaan van moeilijke keuzes en zoektochten naar zin en betekenis, is het wel belangrijk heel precies de ander te horen. Of tenminste de boodschap heel precies tot je kunnen nemen en de tijd te hebben erover na te denken. Een stilte laten vallen via de webcam zal je niet de voorzichtige intimiteit brengen zoals dat in een fysieke samenkomst kan zijn.
Wat dan wel? U raadt het al…
Schrijven en lezen kan dat alles ondervangen, of nee, vervangen. De psychische processen die nodig zijn versterken doordat er geen ruis is. Geen afleiding van het inhoudelijke verhaal, pure aandacht voor de beleving en ervaring van de ander. En… tijd om daar de juiste vragen over te stellen. Vragen die gericht zijn op het verwerken van emoties, het onderzoeken van je persoonlijkheid, je wensen en verlangens, en het opruimen van alles wat vrijuit leven in de weg staat.
En gelukkig kan dat ook via internet.
Wees welkom op deze site en vind uit wat je nodig hebt. Een eigen MA-traject? Een korte of langere training? Misschien gewoon een boek erover?
