Tijd zit niet in een potje
Als je het eens nuchter bekijkt zijn we dankzij de technologie steeds kinderachtiger geworden. Je wilt iets graag hebben, je googelt het en de volgende dag heb je het. Informatie is direct beschikbaar, hoe slordig en onvolledig ook. Contact gaat sneller dan het geluid via de app en je hoeft nergens meer naartoe om vermaakt te worden, want alles is direct te ‘beleven’ via je scherm. Daar word je ook steeds aangesproken op je verwende-kindsheid. Alles is gericht op directe bevrediging van jouw behoeften (en natuurlijk andersom, als je er maar direct voor betaalt).
Armoede
Wat een rijkdom, kun je denken. En ja, het is ook ongelooflijk leuk dat je dat ene boek snel hebt gevonden en nog geen etmaal later al in je handen kunt houden. Dat je je eigen vakantie kunt samenstellen en dat je niet meer ingewikkeld hoeft te bellen via een vaste telefoon om een afspraak te maken, af te zeggen, of even gezellig contact met iemand te hebben. Het is ook armoede, want vroeger kon je het nog wel eens verzuchten, maar nu is ie echt kwijt: ‘Waar blijft de tijd?’
Potje
Die snelle, om niet te zeggen directe behoeftebevrediging heeft als consequentie dat je je ook direct beter wilt voelen als je je rot voelt. Een potje pillen en wel nu. Dat je meteen gelukkig wilt zijn als je dat totaal niet bent. Ook weer dat potje. Dat je instant liefde wilt als die niet aanwezig is. Tinder. Honger? De koerier staat al voor de deur.
Dat je dus voor wat voor problemen dan ook direct een oplossing wilt. Op iedere vraag NU een antwoord. Dat past mooi in deze tijd waarin het lijden taboe is, en ja, waarom zou je ook lijden als er voor alles direct een oplossing is?
Het leven heeft zin
Hier gaat er wat fout, dat begrijp je ook wel. Je kunt de rol van de tijd niet negeren, hoe abstract die ook is. Als alles direct bevredigd en opgelost kan worden, dan kun je er net zo goed niet zijn. Want het leven heeft zin, en dat is iets anders dan direct genot, directe bevrediging, directe oplossing van problemen. Voor kleine kinderen is dat belangrijk, want die hebben een fundament van zekerheid nodig om later het echte leven aan te kunnen.
Wat maken we met de maakbaarheidsgedachte?
Dat echte leven dat nu – als we niet uitkijken – bij het kinderachtige behoeften bevredigen blijft en niet wordt geleefd door ervaringen in de tijd te laten zijn. Hoewel, die zijn er natuurlijk wel, en die tijd is er ook nog. Maar helaas is de maakbaarheidsgedachte alleen volgens filosofen en sociologen onhoudbaar gebleken. Technologie lijkt hem daarentegen waar te maken. Dus tja, hoe zit het nou? Wat maken we er eigenlijk mee? Met die zogenaamde directe beschikbaarheid van alles?
Een illusie. Een sprookje. Een pretpark. Een speeltuin. En in het ergste geval… een box. Ook wel een bubbel genoemd.
Wat heeft dan wel zin? De dingen de tijd geven, in die tijd leven en zijn, een beetje kijken wat de tijd doet. Genieten van onvoorspelbaarheid en gewoon rustig volgen wat er gebeurt. Dat gebeurt namelijk toch wel, ook al denk jij dat je het met een druk op de knop kunt veranderen.