Als alles in je hoofd zit, hoe krijg je het er dan weer uit?
Kortdurend en effectief, gericht op zelfmanagement en volgens evidence based protocollen. Dat zijn de eisen die tegenwoordig aan psychotherapie worden gesteld, door de zorgverzekeraar. Is die zorgverzekeraar een professor in de psychologie, psychiatrie, menswetenschappen? Nee, die zorgverzekeraar is een financieel instituut met financiële mensen en bestuurders dat over onze gelden beschikt en die herverdeelt over de zorgverleners.
Losgezogen verschijnselen
Het effect hiervan is dat je, als je bijvoorbeeld onverklaarbaar angstig, gespannen en/of slapeloos bent, als je stemmen of suizingen hoort, als je enorm verdrietig en neerslachtig bent, dat je dan wordt behandeld volgens een protocol dat evidence based is. Wat betekent dat? Dat het op anderen toegepast is, wil het verhaal. Ja, dit is een verhaal, want het is niet op andere mensen toegepast, maar op andere verschijnselen die mensen vertonen. Die symptomen of klachten zijn losgezogen van die mensen en onderzocht volgens wetenschappelijke methodologieën.
De geest is geen materiaal
Reductionisme noemt men dat ook wel. Gebaseerd op medische wetenschap, waarbij je inderdaad een gebroken been volgens een bepaald protocol kunt behandelen en laten genezen. Als been op zichzelf, zeg maar. Het lichaam is gecompliceerd materiaal dat in vergaande mate te beïnvloeden is door behandelingen van buitenaf, chemisch of instrumenteel. Maar de geest is geen materiaal, de psyche ook niet. Ook wil de hedendaagse psychotherapie graag geloven dat het allemaal een kwestie van cognitie is, van hersenwerk dus. Want hersenen zijn per slot van rekening ook dingen.
Verborgen boodschappen en herinneringen
Dit kan ertoe leiden dat iemand ertoe ‘gedwongen’ wordt bepaald gedrag, bepaalde reacties te onderzoeken op basis van ‘informatie’ die vroeger is ‘geïmplementeerd’. Er zijn boodschappen opgeslagen die zich manifesteren in almaar hetzelfde gedrag, dezelfde reacties. Daar is niets op tegen, en in veel gevallen ook waar. Alleen wil het naar boven halen van deze boodschappen in de vorm van herinneringen niet altijd lukken en kan een persoon er helemaal niet aan toe zijn om deze recht in de ogen te kijken. Volgens het protocol stopt dan de behandeling.
Verzorging én veroordeling
Wat dan interessant is, en ook tot verrassende inzichten kan leiden, is om de persoon te laten onderzoeken hoe het gedrag van nu eruit ziet, wie de belangrijke personen daarbij zijn, in welke situaties dingen voorkomen en vooral: wat zijn eigen morele waarden zijn ten opzichte van wat er dan allemaal gebeurt. Er ontstaan verhalen met een lading, met beeld en geluid, als het ware, en iemand kan naar zichzelf kijken vanuit een verzorgende, maar ook gerust veroordelende positie. Niks protocol, wel aandacht voor die individuele, specifieke gevoelens en gedachten, de eigen taal en betekenisgeving.
Dat is helend & bevrijdend.
Dat hierbij de juiste vragen essentieel zijn en dat het effect nog sterker is als men schrijft, hoef ik hierbij niet te vermelden.