De onzekerheid van vrouwen

Ik heb het er hier vaak over gehad, en zelfs heb ik er ooit een boek over geschreven: op zoek naar het antwoord op de vraag waarom zoveel vrouwen toch zo onzeker zijn. Afwachtend, aarzelend, afhankelijk van de mening van anderen. Alsof er niemand van binnen is die zelf kan nadenken en een koers kan uitstippelen. Dit manifesteert zich op het gebied van werk, maar nog veel meer op het gebied van de liefde. En ach, gaat het nog om om liefde, als iemand na 20 jaar huwelijk nog voor het geld bij de man blijft?

Je hebt als vrouw de keuze

Je zou toch denken dat zo’n geval wel heel erg jaren 90 van de vorige eeuw is, of nee, jaren 60. Toen vrouwen nog echt economisch afhankelijk van mannen moesten zijn en er niets anders opzat. Maar dat is nu niet meer zo. Nu heb je als vrouw de keuze, en dat leer je als je nog heel jong bent. De vrouwen die zichzelf nu gevangen houden in een dergelijk huwelijk hebben over het algemeen ook wel hun school afgemaakt en ook opleidingen daarna gevolgd. Zelfs wat gewerkt in vaak niet de minste bedrijven. Maar toen gingen ze trouwen en kwamen de kinderen en sloop de economische ongelijkheid erin.

Parttime werken en wat persoonlijke ontwikkeling

We kennen het verhaal allemaal, dat de vrouw dan op een gegeven moment wel weer parttime gaat werken, wat na- en bijscholing doet en het tijd is voor persoonlijke ontwikkeling. Kinderen groeien op en gaan hun eigen leven leiden, heet het dan zo mooi. Maar de vrouw is niet per se niet capabel tot van alles en nog wat, het zelfbeeld is alleen wel achtergebleven. De zelfbeleving, de zelfervaring, het zelfvertrouwen, en dan bedoel ik diep vertrouwen in zichzelf dat ze wel iets kan anders dan zorgen. Het liefst gaat ze daarmee door, met dat zorgen. Dan hoeft ze niet te gaan zoeken daar waar ze geen idee heeft wat ze zoeken moet.

Een nieuw soort narcisme

Nou ja, er wordt wat afgezocht natuurlijk. Liefst in de esoterische hoek die nu niet meer zo genoemd wordt want het is een lifestyle geworden. Dit als gevolg van de commercialisering van yoga, mindfulness, voedingsmaffia en alle vage praat die daar omheen hangt. Het allerergst is dat het allemaal niet leidt tot zelfontwikkeling, maar eerder tot zelfverheerlijking en een intussen al nieuw soort narcisme. Dat is niet leuk, niet om te lachen. Vooral omdat vrouwen door al die pushende goeroes geloven in een werkelijkheid die niet bestaat.

Betoverd door het universum, gidsen en engelen

Een werkelijkheid die wordt gepresenteerd met woorden als ‘universum’, ‘healen’, ‘gidsen en engelen’, ’tweelingzielen’, ‘vrouwelijke mystiek’ en zo meer. Eten is ook belangrijk en natuurlijk mediteren. Je kunt zelfs lesjes ‘ademen’ volgen in de (helaas nu gesloten) sportschool. Een beetje betoverd worden kan geen kwaad, juist dat waren we lange tijd kwijt met al dat rigide, doorgeslagen rationalisme en materialisme. Die onttovering leidde maar tot een ander doorgeslagen iets: het individualisme, met het egocentrische ‘ik’ als middelpunt. En juist dat maakt nu een een verraderlijke lus, of slaat als een boemerang op zichzelf terug via de fabeltjes van de engelen en de geesten.

De dieperliggende noodkreet

Want eerst wil de vrouw weten wat ‘goed doen’ is. Goed voor de wereld en de anderen. Vandaar liefdadigheid voor degenen die het zich kunnen veroorloven, maar toch zeker eerst die persoonlijke ontwikkeling, gereduceerd tot de impliciete vraag: hoe word ik optimaal gewaardeerd door de ander? Vanuit de nog dieperliggende noodkreet: hoe vermijd ik de pijn van de afkeurende blik, de kritiek, de afwijzing? Klinkt allemaal heel lullig, maar het is me ernst, en niet zo’n beetje ook. Wat het heeft tot resultaat dat veel vrouwen niet vooruit komen, waar dat nu juist wel kan.

Het doodgeknuffelde zelf

Wat te doen? Er wordt her en der wat geroepen over een nieuw feminisme, maar dat komt maar niet van de grond. Vermoedelijk als gevolg van wat ik hiervoor al zei: de individuele zoektocht is gaande, het materiaal waarover gediscussieerd zou kunnen worden is te divers, te vaag en niet vatbaar voor argumentatie. En die heb je toch nodig voor een beweging. Het is dus niet duidelijk waarvoor gestreden moet worden (en dan heb ik het niet over de internationale vrouwenstrijd, want die is glashelder). Een hogere salaris kun je zelf bevechten, gedoe met je man/vrouw moet je zelf oplossen en je mag gewoon nog altijd dragen wat je wilt, seksen met wie je wilt, stemmen wat je wilt.

Dat zelf, dat is het probleem. Of nee, het problematiseren van dat zelf en het daarmee centraal stellen en doodknuffelen.

Maak er een mooi gebouw van, zou ik zeggen. Eentje waar je trots op kunt zijn en die niet weg te blazen is.